W związku z rozwojem przedsiębiorstwa w wielu podmiotach gospodarczych przychodzi moment, w którym do dużego kroku naprzód potrzebny jest większy nakład kapitału. Skąd go pozyskać? Zasadniczo istnieją dwie drogi – źródła wewnętrzne (finansowanie kapitałem właścicielskim np. poprzez emisję akcji lub objęcie nowych udziałów) lub źródła zewnętrzne (takie jak kredyt czy emisja obligacji). Ponieważ finansowanie kapitałem własnym jest dużo droższe od pozyskania kapitału z rynku, dlatego większość spółek decyduje się na drugą ewentualność.

Oprócz kosztów bezpośrednich, finansowanie kapitałem obcym ma kilka innych zalet. Pozytywnym aspektem jest między innymi fakt, iż zwiększenie poziomu zobowiązań staje się często motywatorem dla organów zarządzających do zwiększenia efektywności działania przedsiębiorstwa. Ponadto zyskują na tym właściciele, którzy wraz ze wzrostem zadłużenia odnotowują zwiększenie rentowności kapitału własnego spółki (mechanizm dźwigni finansowej). Innym, wymiernym czynnikiem przemawiającym za skorzystaniem z finansowania kapitałem obcym jest tzw. efekt tarczy podatkowej – odsetki związane z obligacjami lub kredytem stanowią koszt uzyskania przychodu – co oznacza, że zmniejszają podstawę opodatkowania, a tym samym wartość odprowadzanego podatku.

Jeżeli już władze spółki podejmą decyzję o finansowaniu ze źródeł zewnętrznych, kolejnym wyborem jakiego muszą dokonać jest najczęściej decyzja pomiędzy kredytem bankowym dla firm lub coraz częściej emisją obligacji przedsiębiorstwa. Poniżej przedstawiamy podstawowe cechy charakteryzujące oba sposoby pozyskania kapitału.

Jeżeli mowa o kredycie bankowym, od obligacji odróżnia go przede wszystkim to, że może zostać udzielony na stosunkowo niewielkie kwoty (np. do 200-300 tysięcy złotych), które w przypadku emisji obligacji są zwyczajnie nieopłacalne. Na początkowym etapie koszty związane z pozyskaniem kredytu bankowego mogą być znacznie niższe niż w przypadku emisji obligacji (koszty przygotowania dokumentacji emisyjnej po raz pierwszy sięgają kilkunastu – kilkudziesięciu tysięcy złotych w zależności od rodzaju przeprowadzanej emisji). Otrzymanie kredytu bankowego wymaga ujawnienia danych finansowych spółki wyłącznie do instytucji bankowej udzielającej kredytu, zaś w przypadku emisji obligacji wgląd do sprawozdań finansowych mają wszyscy obligatariusze, a jeżeli spółka planuje wprowadzenie emisji obligacji na rynek publiczny Catalyst – dane finansowe stają się dostępne publicznie, ponieważ muszą być publikowane w Elektronicznej Bazie Informacji (EBI) prowadzonej przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie S.A.

W żadnym wypadku jednak nie należy od razu skreślać emisji obligacji jako dobrej formy pozyskania kapitału. Przede wszystkim zaletą emisji jest fakt, że to spółka podejmuje decyzje o ustaleniu warunków przeprowadzanej emisji. To spółka decyduje ile chce zapłacić inwestorom za użyczony kapitał – w przypadku kredytu oprocentowanie jest zazwyczaj narzucone przez bank – do ewentualnej niewielkiej negocjacji. Ponadto spółka określa inne, nie mniej istotne warunki emisji, takie jak termin zapadalności obligacji (czas trwania pożyczki), częstotliwość wypłaty odsetek, sposób zabezpieczenia emisji. Bardzo ważną zaletą emisji obligacji jest także brak konieczności spłaty rat kapitałowych do terminu wykupu – spółka spłaca wyłącznie odsetki, co pozwala jej operować całością pożyczonego kapitału oraz dostosowaniem swojej płynności w taki sposób, aby posiadać większą kwotę środków pieniężnych dopiero w terminie zapadalności obligacji. Nie mniej ważną kwestią (zwłaszcza dla spółek z większymi aspiracjami) jest promocja spółki – jeżeli spółka sprzeda emisję obligacji o wartości kilku lub kilkunastu milionów złotych, z pewnością taki fakt nie pozostanie niezauważony przez inwestorów rynkowych. Tym bardziej, jeśli spółka wprowadzi emisję na rynek publiczny Catalyst – pozwoli to dotrzeć do większej rzeszy kontrahentów i zwiększyć rozpoznawalność marki. Emisja obligacji przeprowadzana po raz pierwszy może być kosztowna, jednak zakładając, że spółka planuje pozyskać z rynku większą ilość kapitału, niekoniecznie jednorazowo – pozwala na zaoszczędzenie większej kwoty w przypadku kolejnych emisji. Na rynku funkcjonują podmiotu wspierające emitentów w kompleksowej organizacji emisji (w tym przygotowaniu niezbędnej dokumentacji). Jedną z takich spółek jest Best Capital http://bestcapital.pl/dla-firm/ , która jako Autoryzowany Doradca rynku Catalyst wspiera emitentów zarówno przed, w trakcie, jak również po przeprowadzonej emisji obligacji.

Każda firma powinna indywidualnie rozpatrzyć swoje możliwości pozyskania kapitału oraz ich opłacalność. Polski rynek obligacji cały czas stopniowo się rozwija, jednak daje się zauważyć znaczące zwiększenie ilości emitentów obligacji w ostatnich latach. Jest to pozytywny sygnał rynkowy, bo jak wiadomo – zwiększenie konkurencji wpływa na rynek pozytywnie. W tym przypadku można liczyć, że banki będą stopniowo zmieniać swoją ofertę nie tylko w odniesieniu do innych banków, ale także do ofert sprzedawanych emisji obligacji korporacyjnych.